تهیه بسته آموزشی تنظیم شناختی هیجان بر اساس افکار خلاف‌واقع و اثربخشی آن بر سبک‌های تصمیم‌گیری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی دانشگاه شیراز

2 عضو هیئت علمی

3 دانشیار گروه روان‌شناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

4 دانشگاه شیراز

10.22099/jsli.2024.7620

چکیده

هدف پژوهش حاضر تهیه بسته آموزشی تنظیم شناختی هیجان براساس افکار خلاف‌واقع و  تعیین اثربخشی آن بر سبک‌های تصمیم‌گیری دانشجویان بود. روش پژوهش از نوع شبه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل بود. بدین منظور، از بین کلاس‌های کارشناسی دانشگاه فرهنگیان شهر یاسوج در سال تحصیلی 1401-1400 دو کلاس با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفی به‌عنوان گروه آزمایش (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) معرفی شدند. برای انجام پژوهش ابتدا از هر دو گروه  با استفاده از مقیاس تفکر خلاف‌واقع برای حوادث منفی جهت بررسی روایی بسته آموزشی و مقیاس سبک‌های تصمیم‌گیری جهت بررسی اثربخشی بسته آموزشی پیش‌آزمون به عمل آمد. سپس آزمودنی‌های گروه آزمایش به مدت 12 جلسه تحت آموزش قرار گرفتند و اعضای گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند. پس‌از اتمام جلسات آموزشی، برای هر دو گروه پس‌آزمون اجرا شد. نتایج تحلیل کواریانس چندمتغیری نشان داد که بسته آموزشی تهیه‌شده از روایی کافی برخوردار است. درخصوص اثربخشی بسته آموزشی یافته‌ها بیانگر آن بود که در سبک تصمیم‌گیری عقلانی افزایش و در سبک تصمیم‌گیری آنی و اجتنابی کاهش معنی‌داری ایجاد شد ولی در سبک‌های وابسته و شهودی تفاوت بین دو گروه معنی‌دار نبود. با توجه به نتایج این پژوهش می‌توان گفت آموزش تنظیم شناختی هیجان براساس افکار خلاف‌واقع، ضمن تغییر در ارزیابی‌های افکار خلاف واقع، بهبود سبک‌های تصمیم‌گیری دانشجویان را موجب می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


Audi, R. (2010). Epistemology: A contemporary introduction to the theory of knowledge. Routledge.
Berking, M., Wupperman, P., Reichardt, A., Pejic, T., Dippel, A., & Znoj, H. (2008). Emotion-regulation skills as a treatment target in psychotherapy. Behaviour Research and Therapy, 46(11), 1230-1237.
Betegón, E., Rodríguez-Medina, J., Del-Valle, M., & Irurtia, M. J. (2022). Emotion regulation in adolescents: Evidence of the validity and factor structure of the Cognitive Emotion Regulation Questionnaire (CERQ). International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(6), 3602, https://doi.org/10.3390/ijerph19063602
Birke, D., Butter, M., & Köppe, T. (Eds.). (2011). Counterfactual thinking-counterfactual writing (Vol. 12). Walter de Gruyter. ‏
Damasio, A. R. (2004). Emotions and feelings: A newrobiological perspective. In A. S. R. Manstead, N. Frijda, & A. Fischer (Eds.), Feelings and emotions: The Amsterdam Symposium (pp. 49-57). Cambridge, UK: Cambridge University Press.
Davis, C. G., Lehman, D. R., Wortman, C. B., Silver, R. C., & Thompson, S. C. (1995). The undoing of traumatic life events. Personality and Social Psychology Bulletin, 21(2), 109-24.
Diefendorff, J. M., Richard, E. M., & Yang, J. (2008). Linking emotion regulation strategies to affective events and negative emotions at work. Journal of Vocational Behavior, 73(20), 498-508.
Farokhi, E., & Hosseinchari, M. (2020). Emotion regulation and action control as predictors for decision making style. International Journal of Behavioral Sciences, 14(1), 34-39.
Francesconi, M., Flouri, E., & Harrison, A. (2022). Decision-making difficulties mediate the association between poor emotion regulation and eating disorder symptoms in adolescence. Psychological Medicine, 1-10. ‏
Gambetti, E., & Giusberti, F. (2019). Personality, decision-making styles and investments. Journal of Behavioral and Experimental Economics, 80, 14-24.
Gambetti, E., Zucchelli, M. M., Nori, R., & Giusberti, F. (2022). Default rules in investment decision-making: trait anxiety and decision-making styles. Financial Innovation8(1), 1-26.‏
Gautam, S., Suddendorf, T., & Redshaw, J. (2022). Counterfactual thinking elicits emotional change in young children. Philosophical Transactions of the Royal Society B, 377(1866), 20210346.‏
Henne, P., Kulesza, A., Perez, K., & Houcek, A. (2021). Counterfactual thinking and recency effects in causal judgment. Cognition, 212, 104708.‏
Kahneman, D., & Miller, D. T. (1986). Norm theory: Comparing reality to its alternatives. Psychological Review, 93(2), 136.‏
Kahneman, D., & Tversky, A. (1982). The psychology of preferences. Scientific American246(1), 160-173.‏
Kajbaf, M., & Khoshouei M. S. (2009). The relationship between counterfactual thinking and quality of life among the university students. Journal of Thought and Behavior in Cliniacal Psychology, 3(11), 23-34. [In Persian]
Karim, M. S., Sena, V., & Hart, M. (2022). Developing entrepreneurial career intention in entrepreneurial university: the role of counterfactual thinking. Studies in Higher Education47(5), 1023-1035.‏
Keshtkaran, K. (2011). Investigating the relationship between religious fundamentalism and decision-making styles with the mediation of epistemological beliefs (Master's thesis). Shiraz University. [In Persian]
Koole, S. L. (2009). The psychology of emotion regulation: An integrative review. Cognition and Emotion23(1), 4-41. ‏
Kunda, Z. (1999/1384). Social cognition: Making sense of people. Translated by Hossein kaviani. Tehran: Mehr Kavian. [In Persian]
Lazarus, R. S. (1991). Thoughts on the relations between emotion and cognition. American Psychologist, 37(9), 1019- 1024.
Leach, J. K., & Patall, E. A. (2013). Maximizing and counterfactual thinking in academic major decision making. Journal of Career Assessment21(3), 414-429.‏
Lee, H., & Sturm, R. E. (2017). A sequential choice perspective of postdecision regret and counterfactual thinking in voluntary turnover decisions. Journal of Vocational Behavior, 99, 11-23.
Lickel, B., Schmader, T., & Barquissau, M. (2004). Collective guilt: International perspectives (2en Ed.). United Kingdom: Cambridge University Press. 1-35.
Lisoni, J., & Vita, A. (2021). Review of "prefrontal tDCS attenuates counterfactual thinking in female individuals prone to self-critical rumination". Qeios, 1-7. doi:10.32388/6WBWMO.
Mandel, D. R., Hilton, D. J., & Catellani, P. E. (2005). The psychology of counterfactual thinking. Routledge. ‏
Markus, H. R., & Kitayama, S. (1991). Culture and the self: Implications for cognition, emotion, and motivation. Psychological Review, 98(2), 224-53.
Mashhadi, A., Mir-Doroghi, F., & Hasani, J. (2011). The role of cognitive emotion regulation strategies in internalizing disorders of children. Journal of Clinical Psychology, 3(3), 29-39. [In Persian]
Miller, D., & Turnbull, W. (1992). The counterfactual fallacy: Confusing what might have been with what ought to have been. In M. Lerner (Ed.), Life crises and experiences of loss. Erlbaum, Hillsdale, NJ, pp. 179–193.
Ochsner, K. N., & Gross, J. J. (2005). The cognitive control of emotion. Trends in Cognitive Sciences, 9(5), 242-249.
Oulasvirta, A., & Hornbæk, K. (2022). Counterfactual thinking: What theories do in design? International Journal of Human-Computer Interaction38(1), 78-92.‏
Parikh, N. A. (2019). Using Imagination to Reframe Negative Memories: An Exploration into Emotion Regulation with Counterfactual Thinking (Doctoral dissertation).‏‏ Duke University.
Parikh, N., De Brigard, F., & LaBar, K. S. (2022). The efficacy of downward counterfactual thinking for regulating emotional memories in anxious individuals. Frontiers in Psychology, 12, 712066.‏
Pereira, L. M., & Santos, F. C. (2019). Counterfactual thinking in cooperation dynamics. In A. Nepomuceno-Fernández, L. Magnani, F. Salguero-Lamillar, C. Bares-Gomez, & M. Fontaine (Eds.), model-based reasoning in science and technology: Inferential models for logic, language, cognition and computation (pp. 69-82). Springer International Publishing. ‏
Pink, D. H. (2022/1401). The power of regret: How looking backward moves us forward? Translated by Mehrsa Sharia al-Islam and Khosrow Farzad. Tehran: Moon Publishing. [In Persian]
Roese, N. J. (1994). The functional basis of counterfactual thinking. Journal of Personality and Social Psychology, 66(5), 805, 133-148.
Roese, N. J., & Epstude, K. (2017). The functional theory of counterfactual thinking: New evidence, new challenges, new insights. In J. M. Olson (Ed.), Advances in experimental social psychology (pp. 1-79). Elsevier Academic Press. ‏
Roese, N. J. & Olson, J. M. (1995). What might have been: The social psychology of counterfactual thinking. New Jersey: Erlbaum.
Roese, N. J., & Olson, J. M. (2007). Better, stronger, faster: Self-serving judgment, affect regulation, and the optimal vigilance hypothesis. Perspectives on Psychological Science, 2(2), 124-141.
Rye, M. S., Cahoon, M. B., Ali, R. S., & Daftary, A. T. (2008). Development and validation of the counterfactual thinking for negative events scale. Journal of Personality Assessment, 30(3), 261-269.
Schreiber, L. R., Grant, J. E., & Odlaug, B. L. (2012). Emotion regulation and impulsivity in young adults. Journal of Psychiatric Research, 46(5), 651-658.‏
Scott, S. G., & Bruce, R. A. (1995). Decision-making style: The development and assessment of a new measure. Educational and Psychological Measurement55(5), 818-831.
Sevdalis, N., & Kokkinaki, F. (2006). The differential effect of realistic and unrealistic counterfactual thinking on regret. Acta Psychologica122(2), 111-128.‏
Shalani, B., Abbariki, A., Afshak, S., & Jashanpoor, M. (2020). Investigate the predictive role of cognitive emotion regulation strategies in decision-making style of female students. Quarterly Journal of Woman and Society11(42), 123-134. [In Persian]
Thunholm, P. (2004). Decision-making style: habit, style or both? Personality and Individual Differences36(4), 931-944.‏
Van Hoeck, N., Watson, P. D., & Barbey, A. K. (2015). Cognitive neuroscience of human counterfactual reasoning. Frontiers in Human Neuroscience, 9, 420.‏
Williams, L. E., Bargh, J. A., Nocera, C. C., & Gray, J. R. (2009). The unconscious regulation of emotion: nonconscious reappraisal goals modulate emotional reactivity. Emotion, 9(6), 847-854.
Zare, H., & Arabe Shibani, KH. (2011). Reliability and validity of Decision Making Styles Questionnaire in Iranian students. Psychological Research, 14(2), 112-125. [In Persian]