واکاوی عوامل مرتبط بین شایستگی دیجیتال معلمان و کیفیت تدریس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران

2 دانش آموخته دکتری، گروه روش ها و برنامه های درسی و آموزشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

3 استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس

4 دانشیار، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران.

10.22099/jsli.2025.8119

چکیده

هدف این پژوهش بررسی نقش شایستگی‌های دیجیتال معلمان در کیفیت تدریس آنان و ارائه راهکارهایی برای بهبود آموزش در عصر دیجیتال است. این پژوهش به‌صورت کیفی و با مرور نظام‌مند براساس 33 منبع علمی معتبر از سال‌های 2012 تا 2023 انجام شد و داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار MAXQDA و روش تحلیل مضمون، تحلیل گردید. نتایج نشان داد که شش عامل اصلی شامل 14 مؤلفه، عوامل مرتبط بین شایستگی‌های دیجیتال معلمان و کیفیت تدریس آنان را شکل می‌دهند. این عوامل عبارت‌اند از: مدیریت مؤثر کلاس (با مؤلفه‌های حمایت و رشد فردی و توانمندسازی یادگیرندگان)، یادگیری عمیق (با مولفه‌های تسهیل یادگیری، آموزش اثربخش و توسعه دانش و مهارت)، سطوح بالای تفکر (با مولفه‌های توسعه فرایندهای تفکر و فعال‌سازی شناختی)، فراگیرمحوری (با مولفه‌های تحول در نگرش و انگیزه و سازگاری با نیازها)، توانمندی‌های علمی (با مولفه‌های سواد محتوایی، سواد آموزشی و سواد فناوری) و ارزیابی مؤثر (با مولفه‌های سازمان‌دهی بازخوردها و خودارزیابی). یافته‌ها نشان دادند که شایستگی‌های دیجیتال معلمان تأثیری پیچیده و چندبُعدی بر کیفیت تدریس دارند و ازطریق عوامل متعددی در بهبود فرایند تدریس و یادگیری نقش مهمی ایفا می‌کنند. این نتایج می‌تواند راهنمایی مؤثر برای سیاست‌گذاران آموزشی و معلمان برای ارتقای آموزش در عصر دیجیتال باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مجله مطالعات آموزش و یادگیری
دوره 17، شماره 1
فروردین 1404
صفحه 17-36

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 28 مهر 1403
  • تاریخ بازنگری: 12 اسفند 1403
  • تاریخ پذیرش: 18 فروردین 1404

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار