آموزش پژوهش محور؛ حلقه مفقوده‌ی چرخه کیفیت در آموزش و یادگیری نظام آموزش عالی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

جردن - گلفام موسسه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی

10.22099/jsli.2025.7982

چکیده

این مطالعه با هدف واکاوی تجربه‌های خبرگان آموزش عالی در زمینه آموزش پژوهش محور بدنبال مسیری برای برون رفت از بحران کیفیت در آموزش و یادگیری است. این پژوهش در پارادایم تفسیرگرایی با رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی طراحی و اجرا شد. مشارکت‌کنندگان شامل 21 صاحب‌نظر آموزش عالی در این حوزه که به روش هدفمند با نمونه‌‌گیری‌های گلوله برفی و حداکثر تنوع انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از مصاحبه عمیق بدون ساختار و جهت تحلیل داده‌ها از راهبرد هفت مرحله‌ای کلایزی استفاده شد. یافته‌ها بیانگر آن است که تحلیل داده‌های مصاحبه به ایجاد یک مقوله اصلی«مفهوم آموزش پژوهش محور» وسه مقوله‌ فرعی «آموزش پژوهی، مدیریت و پشتیبانی و منشور اخلاقی- فرهنگی» منجر شد. از مهم‌ترین زیر مقوله‌های فرعی در راستای آموزش پژوهی می‌توان به دانش پژوهی آموزش و یادگیری، معماری طرح درس، پرورش خلاقیت و روحیه پژوهشگری و در مقوله مدیریت و پشتیبانی به زیر مقوله‌های رهبری تحول‌گرا، شایسته سالاری، حمایت مکفی از دانشجویان و اساتید در فعالیت‌های علمی در سایه منشور اخلاقی - فرهنگی که در پی تسهیل ارتباطات علمی و دوری از جزم گرایی و حرکت به سمت آزاد اندیشی اشاره کرد. برجسته‌ترین یافته این مطالعه نشان از مغفول ماندن توسعه حرفه‌ای(آموزشگری) استادان در آموزش عالی در عین ضرورت دارد که این امرمنتهی به برهوت آموزشگری و نهایتا بحران کیفیت آموزش و یادگیری شده است. بنابراین نتایج این پژوهش حاکی از آن است که در صورت ارتباط کارآمد بین آموزش و پژوهش است که می‌توان امید به رشد و بالندگی کنشگران آموزش عالی در دو ساحت آموزشی(توسعه حرفه‌ای؛ تخصصی) و پژوهشی وکاربردی شدن برنامه درسی برای برقراری ارتباطی که در پی توسعه پویایی دانشگاه و گسترش چشم اندازهای نو در دانش است داشت. در تایید این امر از مهم‌ترین پیشنهادهای سیاستی می‌توان به؛ پیاده‌سازی طرح برنامه آموزش پژوهی ازطریق مراکز تعالی تدریس دانشگاه های مادر

کلیدواژه‌ها

موضوعات