نقش واسطه‌ای ذهن‌آگاهی در رابطه تاب‌آوری و مقابله فعال با بازارزیابی شناختی در نوجوانان دختر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

2 دانشیار گروه روانشناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.

3 استادیار گروه روانشناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

10.22099/jsli.2024.7398

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف آزمون نقش واسطه‌ای ذهن‌آگاهی در رابطه تاب‌آوری و مقابله فعال با بازارزیابی شناختی در دانش‌آموزان دختر انجام شد. روش: در پژوهش همبستگی حاضر، 486 نوجوان که با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند به مقیاس تاب‌آوری نوجوان (Oshio, Nakaya, Kaneko & Nagamine, 2002)، مقیاس ذهن‌آگاهی نوجوان و بزرگ‌سال (Droutman, Golub, Oganesyan & Read, 2018)، مقیاس بازارزیابی شناختی (Gross & John, 2003) و فهرست مقابله فعال (Greenglass, Schwarzer, Jakubiec, Fiksenbaum & Taubert, 1999) پاسخ دادند. به‌منظور آزمون روابط ساختاری در مدل مفروض، از روش آماری مدل‌یابی معادله ساختاری استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که در نمونه دانش‌آموزان دختر، مدل مفروض واسطه‌مندی کاملِ ذهن‌آگاهی در رابطه تاب‌آوری و مقابله فعال با بازارزیابی شناختی با داده‌ها برازش مطلوبی داشت. همچنین، نتایج نشان داد که در مدل مفروض، تمامی وزن‌های رگرسیونی از لحاظ آماری معنادار بودند و 48 درصد از پراکندگی نمرات ذهن‌آگاهی از طریق تاب‌آوری و مقابله فعال و همچنین، 28 درصد از پراکندگی نمرات بازارزیابی شناختی از طریق متغیرهای تاب‌آوری، مقابله فعال و ذهن‌آگاهی تبیین شد.
نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاضر همسو با مواضع مفهومی نظریه فرایندی مقابله نشان‌می‌دهد که پیش‌بینی شیوه ارجح مواجهه شناختی با مطالبات پیرامونی از طریق مشخصه‌های کارکردی متغیرهای تاب‌آوری و مقابله فعال در بستر اطلاعاتی مفاهیم دیگری مانند ذهن‌آگاهی معنا می‌یابد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


Ansarisadr, A., & Shirazi, M. (2022). Relationship between stress coping styles and causal attribution with academic achievement in student. Journal of Educational Psychology Studies, 19(45), 14-27. doi: 10.22111/jeps.2022.6994 [In Persian]
Balzarotti, S., John, O. P., & Gross, J. J. (2010). An Italian adaptation of the emotion regulation questionnaire. European Journal of Psychological Assessment, 26(1), 61–67.
Barani, H., Salamat, S. P., & Fouladchang, M. (2020). Psychometric properties of Adolescent and Adult Mindfulness Scale (AAMS). Quarterly of Educational Measurement10(39), 123-152. doi: 10.22054/jem.2020.51932.2040 [In Persian]
Byrne, B. M. (2010). Structural equation modeling with AMOS: Basic concepts, applications, and programming (multivariate applications series). New York: Taylor & Francis Group.
Ebrahimi, S., Ja'fari, F., & Ranjbar Sudejani, Y. (2018). The relationship between mindfulness and emotion regulation strategies of students. Rooyesh, 7(5), 13-30. [In Persian]
Gross, J. J., & John, O. P. (2003). Individual differences in two emotion regulation processes: Implications for affect, relationships, and well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 85(2), 348–362.
Khodaei, A., & Seyed Ahmadi, S. M. (2021). Psychometric properties of the trait emotional intelligence- adolescent short form: Factor structure, validity and reliability. Research in School and Virtual Learning8(3), 85-99. doi: 10.30473/etl.2021.52485.3206 [In Persian]
Lee, M., & Jang, K. S. (2021a). Mediating effects of emotion regulation between socio-cognitive mindfulness and achievement emotions in nursing students. Health Care, 9, 1238-121251.
Lee, M., & Jang, K. S. (2021b). Nursing students’ meditative and sociocognitive mindfulness, achievement emotions, and academic outcomes: Mediating effects of emotions. Nurse Education, 46, 39-44.
Mohebi, S., Shokri, A., & Pourshahriar, H. (2018). Effect of resilience education on cognitive appraisals, coping and emotions. Developmental Psychology: Iranian Psychologists, 15(57), 83-99. [In Persian]

Moridi, A., & Nourimoghadam, S. (2022). Comparison of cognitive emotion regulation strategies, mindfulness and cognitive flexibility in gifted and normal students during Home Quarantine 19. Journal of Educational Psychology Studies, 19(45), 87-104. [In Persian]

Oaklander, M. (2016). The mindful classroom. Time Magazine, 188(3), 44–47.
Qasempour, A., Ilbeigi, R., & Hassanzadeh, Sh. (2011). Psychometric properties of Gross and John emotional regulation questionnaire in an Iranian sample. The 6th Student Mental Health Conference, Gilan University. 724-722. [In Persian]
Sabzi, F., & Shokri, A. (in press). Modeling the causal relationships of antecedents and consequences of psychological resilience in male and female students. Quarterly Journal of Evolutionary Psychology: Iranian Psychologists. [In Persian]
Schwarzer, R. (2000). Manage sress at work through preventive and proactive coping (Chpt. 24). In E. A. Lock (Ed.), The Blackwell handbook of principles of organizational behavior (pp. 342-355). Oxford, England: Blackwell.
Schwarzer, R., & Knoll, N. (2007). Functional roles of social support within the stress and coping process: A theoretical and empirical overview. International Journal of Psychology, 42(4), 243–252.
Stevens, J. P. (2009) Applied multivariate statistics for the social sciences (5th Ed.), New York: Routledge.