نقش واسطه‌ای ذهن‌آگاهی در رابطه تاب‌آوری و مقابله فعال با بازارزیابی شناختی در نوجوانان دختر

فاتحی پیکانی, زهرا; ابراهیمی مقدم, حسین; صابری, هائیده

doi:10.22099/jsli.2024.7398

نقش واسطه‌ای ذهن‌آگاهی در رابطه تاب‌آوری و مقابله فعال با بازارزیابی شناختی در نوجوانان دختر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

² دانشیار گروه روانشناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.

³ استادیار گروه روانشناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

10.22099/jsli.2024.7398

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف آزمون نقش واسطه‌ای ذهن‌آگاهی در رابطه تاب‌آوری و مقابله فعال با بازارزیابی شناختی در دانش‌آموزان دختر انجام شد. روش: در پژوهش همبستگی حاضر، 486 نوجوان که با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند به مقیاس تاب‌آوری نوجوان (Oshio, Nakaya, Kaneko & Nagamine, 2002)، مقیاس ذهن‌آگاهی نوجوان و بزرگ‌سال (Droutman, Golub, Oganesyan & Read, 2018)، مقیاس بازارزیابی شناختی (Gross & John, 2003) و فهرست مقابله فعال (Greenglass, Schwarzer, Jakubiec, Fiksenbaum & Taubert, 1999) پاسخ دادند. به‌منظور آزمون روابط ساختاری در مدل مفروض، از روش آماری مدل‌یابی معادله ساختاری استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که در نمونه دانش‌آموزان دختر، مدل مفروض واسطه‌مندی کاملِ ذهن‌آگاهی در رابطه تاب‌آوری و مقابله فعال با بازارزیابی شناختی با داده‌ها برازش مطلوبی داشت. همچنین، نتایج نشان داد که در مدل مفروض، تمامی وزن‌های رگرسیونی از لحاظ آماری معنادار بودند و 48 درصد از پراکندگی نمرات ذهن‌آگاهی از طریق تاب‌آوری و مقابله فعال و همچنین، 28 درصد از پراکندگی نمرات بازارزیابی شناختی از طریق متغیرهای تاب‌آوری، مقابله فعال و ذهن‌آگاهی تبیین شد.
نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاضر همسو با مواضع مفهومی نظریه فرایندی مقابله نشان‌می‌دهد که پیش‌بینی شیوه ارجح مواجهه شناختی با مطالبات پیرامونی از طریق مشخصه‌های کارکردی متغیرهای تاب‌آوری و مقابله فعال در بستر اطلاعاتی مفاهیم دیگری مانند ذهن‌آگاهی معنا می‌یابد.

کلیدواژه‌ها