بررسی صلاحیت‌های حرفه‌ای معلمان مرد دوره متوسطه شاخه علوم انسانی بر مبنای رویکرد سازنده‌گرایی (مورد مطالعه: استان مازندران)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه مازندران

چکیده

هدف اصلی این تحقیق بررسی صلاحیت‌های حرفه‌ای و عملکرد معلمان مرد دوره متوسطه در شاخه­ی علوم انسانی بود. شیوه تحقیق، توصیفی است، که با ترکیبی از روش‌های کمّی و کیفی، انجام شده است. جامعه آماری، متشکل از معلمان مرد دوره متوسطه در شاخه علوم انسانی استان مازندران بود. شیوه نمونه گیری در بخش کمّی تحقیق، خوشه‌ای چند مرحله‌ای بود و تعداد 340 نفر به عنوان شرکت کنندگان در تحقیق انتخاب شدند. برای نمونه­گیری در بخش کیفی، از نمونه گیری هدفمند از نوع موارد عادی بهره گرفته شد. ابزار گردآوری اطلاعات عبارت بودند از: پرسشنامه محقق ساخته، مصاحبه نیمه ساختار یافته و مشاهده. پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، 82/0 برآورد گردید. برای سنجش روایی پرسشنامه از نظرات متخصصان و استادان صاحب نظر استفاده شد. برای تعیین اعتبار مصاحبه، پس از طراحی سوالات باز، ابتدا مطالعه­ای مقدماتی برروی آنها صورت گرفت و با چند نفر از معلمان مصاحبه انجام و ضبط گردید، سپس تغییرات لازم در سؤال‌های مصاحبه به عمل آمد. برای اعتبار مشاهده، کلاس معلمان در چند جلسه (2 تا 4  جلسه) به صورت متناوب مورد بررسی قرار گرفت. از آزمون تی در بخش داده‌های کمّی، و از روش استقرایی برای تجزیه و تحلیل داده‌های حاصل از مصاحبه استفاده شد. نتایج ­حاصل از تجزیه و تحلیل پرسشنامه‌ها، در بخش کمّی، نشان داد که معلمان از صلاحیت‌های حرفه­ای مبتنی بر رویکرد سازنده­گرایی برخوردارند، هرچند، نتایج در بخش کیفی (مصاحبه و مشاهده) نشان داد که اساس عملکرد معلمان بر رویکرد سازنده­گرایی قرار ندارد.

کلیدواژه‌ها


الف. فارسی
پارسا، عبداله (1388). بررسی رابطه ادراکات اعضای هیات علمی دانشگاه از ساخت  و سازگرایی در کلاس درس و گرایش آنها به کاربرد رویکردهای تدریس و ارزیابی درس مدار و یادگیری مدار. مجموعه مقالات همایش برنامه درسی آموزش عالی در ایران: چالش‌ها و چشم اندازها، تبریز، دانشگاه تبریز.
تاجیک اسمعیلی، عزیزاله (1382). عملکرد معلمان پایه پنجم ابتدایی با توجه به میزان آگاهی آنان از اهداف، روش تدریس، مهارت تدریس، کاربرد موارد­آموزشی، روش ارزشیابی و کیفیت سؤالهای امتحانی در درس تعلیمات اجتماعی (رساله دکتری)، دانشگاه تربیت معلم، تهران، ایران.
چمن آرا، سپیده (1384). روش تدریس ریاضی مبتنی بر دیدگاه ساخت و سازگرایی(پایان نامه کارشناسی ارشد)، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
حیدرزادگان، علیرضا؛ مرزوقی، رحمت‌الله و جهانی، جعفر(1386). تأثیر نظریه سازنده­گرایی اجتماعی بر عملکرد دانش آموزان پایه سوم دوره راهنمایی در درس علوم در شهر زاهدان.  فصل نامه مطالعات برنامه درسی، 2(6)، 1-19.
دانش پژوه، زهرا و فرزاد، ولی اله (1385). ارزشیابی مهارتهای حرفه‌ای معلمان دوره ابتدایی، فصلنامه نوآوری­‌های آموزشی، 5(18)، 135-170.
رجبلو، قاسم (1375). بررسی ویژگی‌های روش تدریس دبیران علوم انسانی سال دوم متوسطه نظری نظام جدید در منظقه شش شهر تهران از دیدگاه دانش آموزان در سال 75-74 (پایان نامه کارشناسی ارشد)، دانشگاه تربیت معلم، تهران، ایران.
رضایی، اکبر و سیف، اکبر(1385). تأثیر ارزشیابی توصیفی بر ویژگی­های شناختی، عاطفی و روانی- حرکتی دانش آموزان، فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، ویژه نامه نوآوری در سنجش و ارزشیابی آموزشی، 5(18)، 11-40.
سرمد، زهره؛ حجازی، الهه و بازرگان، عباس (1384). روشهای تحقیق در علوم رفتاری، تهران: انتشارت سپهر.
سیف، علی­ اکبر (1389). روانشناسی پرورشی(روان شناسی یادگیری و آموزش)، تهران: انتشارات آگاه.
شیخ زاده، مصطفی و مهرمحمدی، محمود (1383). نرم افزار آموزش ریاضی ابتدایی بر اساس رویکرد سازنده­گرایی و سنجش میزان اثربخشی آن، فصلنامه علمی- پژوهشی نوآوری­های آموزشی، 9، 32-48.
فردانش،‌ هاشم و شیخی فینی، علی اکبر (1381). درآمدی بر سازنده­گرایی در روانشناسی و علوم تربیتی، فصلنامه علمی- پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا (س)، 12( 42)، 125-145.
فردانش،‌ هاشم و کرمی، مرتضی (1387). شناسایی الگوی طراحی آموزشی مطلوب برای آموزش‌های صنعتی. اطلاع رسانی و کتابداری: مطالعات برنامه درسی، 8، 106-131.
کرمی، مرتضی (1388). تغییر پارادایم آموزش، ضرورتی فروگذارده در برنامه درسی آموزش عالی، مجموعه مقالات­ برنامه­ درسی آموزش ­عالی در ایران : چالشها ­و­ چشم اندازها، تبریز: انتشارات دانشگاه تبریز.
گال، مردیت؛ بورگ، والتر؛ و گال، جویس (1386). روش تحقیق کمّی وکیفی در علوم تربیتی و روان شناسی،  ترجمه: احمد رضا نصر و همکاران، تهران: سمت و شهید بهشتی.
 
ب. انگلیسی
Aviram, M. (2000). Beyond Constructivism: Autonomy-Oriented Education. Studies in Philosophy and Education, 19, 465-489.
Beck, J., Czerniak, C., & Lumpe, A. T. (2000). An exploratory study of teachers’ beliefs regarding the implementation of constructivism in their classrooms. Journal of Science Teacher Education, 11(4), 323-343.
Dekock, A., Sleepers, P., & Voeten, J. M. (2004). New Learning and the Classification of Learning Environments in Secondary Education. Review of Educational Research, 74(2), 141-170.
Herrington, J., & Oliver, R. (2000). An Instructional Design Framework for Authentic learning Environments. Educational Technology Research and Development, 48(3), 23-48.
Lebow, D. (1993).Constructivist values of instructional system design: Five principles toward a new mindset. Educational Technology Research & Development (ETR & D), 41(3), 4-16.
Lunenberg, M. F., & Korthagen, A. J. (2003).Teacher Educators and Student-Directed learning. Teaching and Teacher Education, 19, 29-44.
Mason, J., & Johnston-Wilder, S. (2004). Fundamental constructs in mathematics education. London: Open University Press.
Micari, M., Light, G., Calkins, S., & Streitwieser, B. (2007). Assessment beyond Performance: Phenomenography in Educational Evaluation. American Journal of Evaluation, 28, 458-476.
Niaz, M. (2008). Whither constructivism? a Chemistry teachers’ perspective. Teaching and Teacher Education, 24, 400-416.
Olsen, D. G. (2000). Constructivist  principles of learning and teaching methods. Education, 120(2), 347-355.
Raskin, J. D. (2008). The evaluation of constructivism. Journal of Constructivist Psychology, 21, 1-24.
Stryven, K., Dochy, F., Janssens, S., & Gielen, S.­ (2006). On the dynamics of students’ approaches to learning: The effects of the teaching/ learning environment. Learning and Instruction, 16, 279-294.
Vandewelle, J. A. (2001). Elementary and Middle School Mathematics Teaching Developmentally. New York: Addison Wesley Longman Inc. Press.
 
Vavrus, F. (2009). The cultural politics of constructivist pedagogies: Teacher education reform in the United Republic of Tanzania. International Journal of Educational Development, 29(3), 303-311.
Windschitl, M. (2002). Framing constructivism in practice as the negotiation of dilemmas: An analysis of the conceptual, pedagogical, cultural and political challenges facing teachers. Review of Educational Research, 72(2), 131-175.