رابطه الگوهای ارتباطی خانواده و تحول مثبت دردانش‌آموزان نوجوان: نقش واسطه‌ای امید

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه شیراز بخش روانشناسی تربیتی

2 دانشگاه شیراز

10.22099/jsli.2025.7910

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین الگوهای ارتباطی خانواده (جهت‌گیری گفت‌وشنود و همنوایی) و تحول مثبت در دانش‌آموزان نوجوان با نقش واسطه‌ای امید انجام شد. این پژوهش از نوع همبستگی بود که در آن ارتباط بین متغیرها در قالب مدل یابی معادلات ساختاری مورد بررسی قرار گرفت. شرکت‌کنندگان پژوهش، 423 نفر (228 دختر و 195 پسر) از دانش‌آموزان دوره متوسطه دوم شهر شیراز در سال تحصیلی 1402- 1403 بودند که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای گزینش شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش عبارت بودند از پرسشنامه تجدید نظرشده الگوهای ارتباطی خانواده، پرسشنامه تحول مثبت نوجوانی و مقیاس امید. برای تحلیل داده‌ها از نرم‌افزارهای SPSS نسخه 24 و AMOS نسخه 24 استفاده شد. نتایج تحلیل‌ها نشان داد که از میان الگوهای ارتباطی خانواده جهت‌گیری گفت‌وشنود اثر مستقیم و مثبت بر تحول مثبت دانش‌آموزان نوجوان دارد. جهت‌گیری همنوایی نتوانست به‌نحو معنی‌داری تحول مثبت دانش‌آموزان نوجوان و امید را پیش‌بینی کند. مطابق با یافته‌ها، امید در ارتباط بین جهت‌گیری گفت‌و‌شنود و تحول مثبت دانش‌آموزان نوجوان نقش واسطه‌ای مثبت داشت. نتایج این پژوهش هم‌راستا با دیدگاه تحول مثبت نوجوانی، نقش زمینه‌ساز سرمایه‌های تحولی بیرونی و درونی در تحول نوجوانان را برجسته کرده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات