اثربخشی مدل آموزش تربیت مثبتنگر مدرسه محور بر سطوح بهزیستی روان‌شناختی و اجتماعی دانش‌آموزان ابتدایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روان‌شناسی تربیتی، گروه علوم تربیتی، دانشکدۀ علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

2 دکترای تخصصی تعلیم و تربیت، استاد گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

3 دکترای تخصصی روانشناسی تربیتی، استاد گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی مدل آموزش تربیت مثبت‌نگر مدرسه‌محور بر سطوح بهزیستی روان‌شناختی و اجتماعی دانش‌آموزان ابتدایی بود. دو کلاس (٥٩ نفر) از دانش‌آموزان پسر پایۀ ششم ابتدایی منطقۀ یک شهر تهران به شیوۀ خوشه‌‌ای چند مرحله‌ای انتخاب و به طور تصادفی در گروه آزمایش (کلاس ۲٨ نفری) و کنترل (کلاس ۳١ نفری) جایگزین شدند. روش پژوهش، نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل بود. گروه آزمایش ١٢ جلسه به مدت ٤٠ دقیقه آموزش تربیت مثبت‌نگر مدرسه‌محور دریافت نمودند. آزمودنی‌های هر دو گروه، قبل و بعد از آموزش، به پرسش‌نامه‌های بهزیستی روان‌شناختی رِن شاو و بهزیستی اجتماعی کی یس پاسخ دادند. نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیری نشان داد که نمرات بهزیستی روان‌شناختی و اجتماعی در پس‌آزمون گروه آزمایش بیشتر از گروه کنترل بود. بنابراین، آموزش تربیت مثبت‌نگر مدرسه‌محور بر سطوح بهزیستی روان‌شناختی و اجتماعی دانش‌آموزان تأثیر مثبت و معنی‌دار دارد.

کلیدواژه‌ها


آرین فر، نیره، کتانی، مریم و عابدی، احمد (١۳۹٤). تاب‌آوری در کودکان: چگونه کودکانی منعطف و  مقاوم در برابر آسیبهای هیجانی و رفتاری پرورش دهیم؟ اصفهان: نشر نوشته.
آلبویه، گوهر، طباطبایی، سیدموسی، رحیمیان بوگر، اسحاق و طباطبایی، خدیجه سادات (١۳۹٤). بررسی اثر مداخله روان‌شناسی مثبت‌نگر به شیوۀ گروهی بر عزت‌نفس، خودپنداره و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختر تجدیدی پایۀ اول دبیرستان. مجلۀ مطالعات روان‌شناسی تربیتی، ۲۲، ۲۲-١.
اکبری بلوطبنگان، افضل، نجفی، محمود و بابایی، جلال (١۳۹٤). ساختار عاملی پرسش‌نامۀ بهزیستی ذهنی در نوجوانان شهر قم. مجلۀ دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی، ١٤(١)، ۵٨-٤۵.
بدری گرگری، رحیم، نعمتی، شهروز، واحدی، شهرام و طاهری، اعظم (١۳۹٨). اثربخشی مداخلات روان‌شناسی مثبت‌گرای مبتنی بر مدرسه بر سطوح اجتماعی و رفتاری بهزیستی تحصیلی. راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، ١۲(١)، ١۰۹-١۰٢.
براتی سده، فرید (١٣٨٩). نگاهی به مدرسه مثبت‌گرا. مجله سپیده دانایی، ٤(٣٤)، ٥٤.
بهادری خسروشاهی، جعفر و برقی، عیسی (١۳۹٨). نقش مطلوبیت اجتماعی و پذیرش در پیش‌بینی خودکارآمدی تحصیلی دانش‌آموزان دورۀ دوم متوسطه. فصلنامه علمی آموزش محیط زیست و توسعه پایدار، ٨(١)، ١٤٤-١۳۳.
بهادری خسروشاهی، جعفر و هاشمی نصرت آبادی، تورج (١۳۹٠). رابطۀ امیدواری و تاب‌آوری با بهزیستی روان‌شناختی در دانشجویان دانشگاه تبریز. مجلۀ اندیشه و رفتار، ۲۲، ۵٠-٤١.
بهزادی، بهناز و سروقند، سیروس (١۳۹٤). رابطۀ انسجام و انعطاف‌پذیری خانواده و سبک هویت با نقش واسطه‌گری حالت فراشناختی در دانش‌آموزان دختر. مجلۀ پژوهش‌های نوین روان‌شناختی، ١٠(۳٨)، ٧٤-٤۹.
تقدیسی، محمدحسین، نوری سیستانی، ملیحه، مرقاتی خوئی، عفت سادات، حسینی، فاطمه و اصغرنژاد فرید، علی اصغر (١۳۹٠). بررسی تأثیر رویکرد گروه همسالان بر آگاهی و عملکرد دختران نوجوان پیرامون سلامت روان. فصلنامۀ علمی پژوهشی دانشکدۀ یزد، ١٠(۳ و ٤)، ١٠۵-۹۲.
چاچو، جوزف (٢۰۰٤). تدریس کاملاً مثبت: شیوه‌ای پنج مرحله‌ای برای انرژی دادن به دانش‌آموزانمعلمان. ترجمۀ محمد پور رضایی(١٣٩٥). کرمان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان.
چم زاده قنواتی، مانا (١۳۹۳). من و اندیشه‌هایم: آموزش مهارت‌های مثبت‌اندیشی برای کودکان. اصفهان: پویش اندیشه.
حجازی، الهه، اژه ای، جواد و رنجبر، غفار (١۳۹۲). پیش‌بینی ارتباط با مدرسه براساس دلبستگی به والدین و همسالان. مجلۀ خانواده پژوهی، ۹(۳۳)، ۹٧-٨۳.
حق بین، محسن (١۳٨۵). آیا بالا بودن سطح حرمت خود به کارآمدی بهتر، موفقیت شخصی یا سبک‌های زندگی سالم‌تر منجر می‌شود؟ قسمت سوم: بحث کلی و نتایج. مجلۀ روان‌شناسی تحولی روان‌شناسان ایرانی، ۲(٧)، ۳٤١-۳٤۲.
حیدری، مرتضی، رشوند، اکبر، چراغیان، محمد (١٣٩٤). اثربخشی رویکرد روان‌شناسی مثبت‌نگر بر کاهش کمرویی و نشانه‌های هراس اجتماعی در دانش‌آموزان پایۀ اول متوسطه شهرستان بهارستان. کنفرانس بین‌المللی علوم انسانی و روان‌شناسی و علوم اجتماعی، تهران.
حیدری، غلامحسین و غنایی، زیبا (١۳٨٧). هنجاریابی پرسش‌نامۀ بهزیستی اجتماعی. مجلۀ اندیشه و رفتار، ۲(٧)، ٤٧- ۳١.
درگاهی، شهریار، محسن زاده، فرشاد و زهراکار، کیانوش (١۳۹٤). تأثیر آموزش مهارت مثبت‌اندیشی بر بهزیستی روان‌شناختی و کیفیت رابطه زناشویی ادراک شده زنان نابارور. پژوهش‌نامۀروان‌شناسی سلامت، ١(۳)، ۵٨-٤۵.
دشت بزرگی، زهرا و شمشیرگران، مرضیه (١۳٩٧). اثر بخشی آموزش مثبت‌نگری بر کفایت اجتماعی و سرسختی سلامت در پرستاران. پژوهش‌نامۀ روان‌شناسی مثبت، ٤(۲)، ۲٤- ١۳.
ذبیحی حصاری، نرجس خاتون، حویزه، زینب، مختاری یوسف آباد، سیده الهام، حسینی، طیبه و بهادری جهرمی، ثمینه (١٣٩٨). تأثیر آموزش مهارت‌های اجتماعی بر بهزیستی‌ذهنی، ناگویی هیجانی و کفایت اجتماعی کودکان با اختلال نافرمانی مقابله‌ای. فصلنامۀ سلامت‌روان کودک، ٦(۳)، ١٤٨-١۳٨.
رستگارخالد، امیر، محمدی، میثم و اسماعیل بیگی، معصومه (١۳۹۳). ارتباط احساس محرومیت نسبی با همبستگی اجتماعی بین جوانان شهر تهران. مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، ۳(۳)، ٤۹۵-٤٧۳.
رعیت ابراهیم آبادی، معصومه، ارجمندنیا، علی اکبر و افروز، غلامعلی (١۳٩٤). بررسی تأثیر برنامۀ آموزشی مثبت‌نگری بر شادکامی و باورهای غیرمنطقی نوجوانان بزهکار. پژوهش‌نامۀ روان‌شناسی مثبت، ١(۲)، ١٤-١.
رفیعی، پروانه (١۳٩٦). یادگیری لذیذ. مجلۀ رشد معلم، ۳٦(١) ۵۹-۵٨.
سانت، هلن (٢۰١۰). مداخلۀ مثبت برای دانش‌آموزانی که در مدرسه پرخاشگری و دعوا می‌کنند: توسعۀیک برنامۀ درسی ابتدایی اصلاح شده. ترجمۀ اعظم اکبری زاده (١٣٩٦). تهران: راز نهان.
ساندرز، متیو (٢۰۰١). برای همۀ پدرها و مادرها: شیوه‌ای مثبت جهت رسیدگی به رفتار کودکان. ترجمۀ: نوشین شمس (١٣٩٣). تهران: ذهن آویز.
سلیقه، مریم (١۳۹٧). چگونه فرزندان خود را با اعتماد به نفس تربیت کنیم؟ تهران: نظری.
شولتز، د. و شولتز، س. (٢۰۰٨). روان‌شناسی شخصیت. ترجمۀ یحیی سید محمدی (١۳٨٨). تهران: نشر ویرایش.
شهیدی، لاله و منشئی، غلامرضا (١۳۹٤). اثربخشی آموزش مبتنی بر فراشناخت، بر تنظیم هیجانی و هیجان تحصیلی ریاضی دانش‌آموزان دورۀ متوسطۀ دوم. فصلنامۀ تازه‌های علوم‌شناختی، ١٧(۳)، ۳٧-۳٠.
صابر، سوسن و شریفی، حسن پاشا (١٣٩٢). پیش‌بینی ابعاد درگیری تحصیلی بر اساس سبک‌های هویت در دانش‌آموزان دختر پایۀ اول دبیرستان‌های دولتی تهران. مجلۀ پژوهش در برنامه‌ریزی، ٩(٣)، ٨٥-٧٢.
صادقی، مسعود و بیرانوند، زینب (١۳۹٦). تأثیر آموزش مثبت‌نگر گروهی بر پیوند با مدرسه در دانش‌آموزان دختر دورۀ متوسطه. پژوهشنامۀ روان‌شناسی مثبت، ۳(۲)، ۳۵-١۹.
ضرغامی، فیروزه و علاقبند راد، جواد (١۳۹٤). درمان شناختی رفتاری برای نوجوانان مضطرب و افسرده: بچه‌های سرحال (کتاب کار). تهران: ابن سینا.
طیبان، شیوا و کریمیان، حبیب الله (١۳۹٧). بررسی و مقایسه میزان تأثیر عوامل خانوادگی و اجتماعی مؤثر بر افت تحصیلی دانش‌آموزان (مطالعۀ موردی دانش‌آموزان دختر مقطع اول، دوم و سوم متوسطه). مجلۀ پژوهش اجتماعی، ٤٠، ٦۹-۵۳.
عجم، علی اکبر (۱٣٩۵). نقش سلامت اجتماعی در انگیزش و پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی. مجلۀ ایرانی آموزش در علوم پزشکی، ١٦(٤١)، ۳٦۵-۳۵٦.
عظیمی، داریوش، شریعت‌مدار، آسیه و نعیمی، ابراهیم (١۳۹٧). اثربخشی آموزش سرسختی روان‌شناختی برخودکارآمدی تحصیلی و پذیرش اجتماعی دانش‌آموزان. فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، ١٤(٤٨)، ١٠۲- ٨٧.
علوی، زینب، قدم پور، عزت اله و غضنفری، فیروزه (١۳۹٦). تأثیر آموزش خوش‌بینی به روش قصه‌گویی بر اختلالات رفتاری دانش‌آموزان پسر پایۀ پنجم. مجلۀ روان‌شناسی بالینی و شخصیت، ١۵(۲)، ۹٦-٨۵.
فتی، لادن و کاظم زاده عطوفی، مهرداد (١۳٨۵). مهارت حل مسئله. تهران: دانژه.
فتی، لادن و موتابی، فرشته (١۳٨۵). مهارت روابط بین فردی مؤثر. تهران: دانژه.
فتی، لادن، موتابی، فرشته، محمدخانی، شهرام و کاظم زاده عطوفی، مهرداد (١۳٨۵). راهنمای عملی برگزاری کارگاه‌های آموزش مهارت‌های زندگی ویژۀ دانشجویان. تهران: دفتر امور زنان: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.
فراهانی، محمد نقی، محمدخانی، شهرام (١۳۹٠). کیفیت زندگی و بهزیستی ذهنی: مفاهیم مستقل یا وابسته؟ فصلنامۀ مطالعات روان‌شناسی بالینی، ١(٢)، ١٤٥- ١٣٨.
فرنام، علی و مددی زاده، طاهره (١۳۹٦). اثربخشی آموزش مثبت‌نگری بر حالت‌های روان‌شناختی مثبت (توانمندی‌های منش) دانش‌آموزان دختر دبیرستانی. پژوهش‌نامۀ روان‌شناسی مثبت، ۳(١)، ٧۵- ٦١.
کربلایی پور، هنگامه (١۳۹٧). اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی بر اهمال‌کاری تحصیلی و بهزیستی  روان‌شناختی و اجتماعی دانش‌آموزان. مجلۀ روان‌شناسی اجتماعی، ۲(٤٧)، ٧٧- ٦٧.
کریمی، رامین و روشنایی، عاطفه (١۳۹۵). کودکان شاد، با اعتماد به نفس و موفق. تهران: بهار سبز، چاپاول.
کوئیلیام، سوزان (٢۰۰٧). مثبت‌اندیشی و مثبت‌گرایی کاربردی. ترجمۀ فرید براتی سده (١٣۹٧). تهران: رشد (جوانه رشد).
گل پرور، محسن، آتش پور، حمید، هادی پور، محبوبه (١٣٩١). مقایسۀ بهزیستی روان‌شناختی دانش‌آموزان تیزهوش دخترمدارس تیزهوشان با دختران تیزهوش مدارس عادی. فصلنامه ایرانی کودکاناستثنایی، ١٢(٢)، ٩٤-٨٥.
لادسن، گلوریا، استلتری، پتریک، نایتو، سوفیا، بران پتی بود، کفرلین، پاینار، ویلیام، ریپل، جان، کریتندن، براین، اندرسن، کاترین، جیرو، هنری، تابمن، پتر، کانگ، یوجنی، رینولدز (٢۰۰٨). برنامۀ درسی: گفتمان نظریه، پژوهش و عمل برنامۀ درسی کارآیی اجتماعی. ترجمۀ مصطفی شریف (١۳۹١). اصفهان: جهاد دانشگاهی دانشگاه اصفهان.
لتهام، گلن (٢۰۰٧). تربیت مثبت. ترجمۀ: مهدی قراچه داغی(١۳٨٦). تهران: قطره.
لیندنفیلد، گیل (۲٠٠١). اعتماد به نفس در نوجوانان: چگونه نوجوانی مثبت‌نگر، دارای اعتماد به نفس و خوشحال تربیت کنیم؟ ترجمه: فرامرز سهرابی (١۳٨٧). تهران: پنجره.
مرادیان، آرش و نوری زاد، داود (١۳۹٧). بررسی مفاهیم مهارت‌های اجتماعی کودکان و نقش آن در رسیدن به اهداف آموزش و پرورش. مجله پیشرفت‌های نوین در روان‌شناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش، ١(٧)، ٤٧-٤٠.
مگیار، موئی جینا ال (٢۰۰۹). فنون روان‌شناسی مثبت‌گرا: راهنمای درمان‌گران. ترجمۀ براتی سده، فرید (١٣٩١). تهران: رشد.
میر کمالی، سید محمد (١٣٩١). روابط انسانی در آموزشگاه. تهران: یسطرون.
ناصری، سهیلا، حضرتی، سپیده و میرزائی، آمنه (١۳۹٧). بررسی زمینه‌های مشارکت دانش‌آموزان در فعالیت‌های گروهی و اجتماعی. مجلۀ فرهنگ ایلام، ١۹(٦٠و٦١)، ٦۹-٤٦.
نجفی، محمود، احدی، حسن، سهرابی، فرامرز و دلاور، علی (١۳۹٤). مدل پیش‌بین رضامندی زندگی بر اساس سازه‌های روان‌شناسی مثبت‌گرا. فصلنامه مطالعات روان‌شناسی بالینی، ۲١(٦)، ۵۹-۳١.
نقش، سیمین، فروغی ابری، احمد علی و شفیع پور مطلق، فرهاد (١۳۹۵). ارائه مدلی جهت تعیین رابطه بین شیفتگی تحصیلی، خلاقیت تحصیلی و موفقیت تحصیلی با خودشکوفایی تحصیلی. فصلنامه پژوهش در برنامه‌ریزی درسی. ١۳(٤٨)، ١٤٤-١۳٤.
نوفرستی، اعظم (١۳۹۳). بررسی اثربخشی روان درمانی مثبت‌گرا بر شادکامی و بهزیستی روان‌شناختی افراد دارای نشانه‌های افسردگی. پژوهش‌نامه روان‌شناسی مثبت، ١(١)، ١٨-١.
نیکزادی پناه، سجاد و محمدیان، مهدی (١۳۹۵). روان‌شناسی مثبت‌نگر در مدرسه. تهران: نشر سخنوران.
نیک منش، زهرا و زندوکیل، مریم (١۳۹٤). بررسی تأثیر آموزش مثبت‌نگری بر کیفیت زندگی، افسردگی، اضطراب و استرس بزهکاران نوجوان. پژوهش‌نامه روان‌شناسی مثبت، ١(۲)، ٦٤-۵۳.
هاشمی، تورج، حکمتی، عیسی، واحدی، شهرام و باباپور، جلال الدین (١۳۹۳). ویژگی‌های روان‌سنجی نسخۀ کوتاه پرسش‌نامۀ بهزیستی اجتماعی کی یس. مجلۀ علوم رفتاری، ٨(١)، ۲٠-١١.
هوپر، جنی (٢۰١٢). راه‌های تقویت شادی، اعتماد به نفس و موفقیت کودکان: برنامۀ  گام به گام روان‌شناسیمثبت برای شکوفایی کودکان. ترجمۀ دکتر علی اصغر کاکوجویباری و محدثه کاکوجویباری (١۳۹٤). چاپ اول، تهران: دانژه.
یکانی زاد، امیر، گل محمد نژاد بهرامی، غلامرضا و سلیمان نژاد، اکبر (١٣٩٨). اثربخشی آموزش مهارت‌های مثبت‌اندیشی بر سرمایۀ روان‌شناختی و شادزیستی دانش‌آموزان. فصلنامه سلامت‌روان کودک، ۵(٤)، ١٤٧-١۳۵.Bernard, M. & Walton, K. (2011). The effect of You Can Do It! Education in six schools on student perceptions of wellbeing, teaching, learning and relationships. Journal of Student Well-being, 5, 22-37.
Blake, T. (2019). Learning and living positive education. Institute of Positive Education Geelong Grammar School. Available at:https://www.ggs.vic.edu.au. 23/3/2020.
Bozkurt, T. (2014). Positive Education and Emerging Leadership Roles of Counselors. Procedia-Social and Behavioral Sciences. New Horizons In Education, Vol. 140, 452 – 461.
Cadime, I. & Pinto, A. (2016). Well-Being and Academic Achievement in Secondary School Pupils: The Unique Effects of Burnout and Engagement. Journal of   Adolescence, Vol. 53, 169- 179.
Carr, A. (2004). Positive Psychology. The Science of Happiness and HumanStrengths.
Cheng S. & Chan A. (2005). Measuring psychological well-being in the Chinese.       Personality and individual Differences, 38: 1307-1316. New York. Brunner-      Routledge
Dockray, S. & Steptoe, A. (2014). Positive Affect and Psychobiological Processes. Neuroscience & Biology-Behavioral Reviews, 35, No. 1, 69-75.
Dogan, T. (2010). The effects of psychodrama on young adults’ attachment styles. The Arts in Psychotherapy, Vol. 37, No. 2: 112-119.
Engels, M. C.; Coplin, H.; Van Leeuwen, K.; Bijttebier, P.; Noortagate, W. V. D.; Claes, S.; Goossens, L. & Verschueren, K. (2017). School engagement trajectories in adolescence: The role of peer likeability and popularity. Journal of School Psychology, 64, 61-75.
Ferguson, C. (2018). Is positive education another fad? Perhaps, but it’s supported by good research. The Conversation.
Fredricks, J. A.; Blumenfeild, P. C. & Paris A.H. (2004). School Engagement: Potential of the concept, state of the evidence. Review of Educational Research, 74 (1), 59- 109.
Froh, J.; Kashdan, T.; Ozimkowski, K. & Miller, N. (2009). Who Benefits the most from a Gratitude Intervention in Children and Adolescents? Examining Positive Affect as a Moderator. The Journal of Positive Psychology, Vol. 4, 408–422.
Green, S.; Anthony, T. & Rynsaardt, J. (2007). Evidence-based life coaching for senior high school students: Building hardiness and hope. International Coaching Psychology Review, 2, 24–32.
Huppert, F. & Johnson, D. (2010). A Controlled Trial of Mindfulness Training in Schools: The Importance of Practice for an Impact on Well-Being. The Journal of Positive Psychology, Vol. 5, 264–274.
Janosz, M.; Blance, M.; Boulerica, B. and Tremblay, R.E. (2000)." Predicting Different Types of School Dropouts: A Typological Approach with Two longitudinal Samples". Journal of Educational Psychology, Vol. 92, No. 1:171-190.
Joshanloo, M. & Weijers, D. (2014). Aversion to happiness across cultures a review of where and why people are averse to happiness. Journal of Happiness Studies, 15(3), 717-735.
Keyes, C.L.M. (1998). Social Wellbeing. Social Psychology Quarterly, Vol. 61, 121-140.
Keyes, C.L.M & Shapiro, A.D. (2004). Social Well-Being in the United States: A Descriptive Epidemiology. How healthy are we. University Chicago Press, 350- 372.
Layous, K.; Lee, H.; Choi, I. & Lyubomirsky, S. (2016). Culture Matters when Designing a Successful Happiness-Increasing Activity: A Comparison of the United States and South Korea. Journal of Cross-Cultural Psychology, Vol. 44, No. 8, 1294- 1303.
Linley, A.P. and Joseph, S. (2004). Positive psychology in Practice. USA, New Jersey, John Wiley & Sons, Inc.
Lyubomirsky, S. & Layous, K. (2015). How Do Simple Positive Activities Increase       Wellbeing? Association for Psychological Science, Vol. 22, No. 1, 57- 62.
Marques, S.; Lopez, S. & Pais-Ribeiro, K. (2011). Building Hope for the Future: A Program to Foster Strengths in Middle-School Students. Journal of Happiness    Studies, Vol. 12, 139–152.
Mathew, A.; White Phd & Simon Murray, A. (2015). Evidence-Based Approaches in Positive Education: Implementing a Strategic Framework for Well-being in Schools. Positive Education, Series Editor: Ilona Boniwell, 10.
Myers, D.G.; Diener, E. (2010). “Who is Happy?” Psychological Science, Vol. 6, 10-19.
Norrish, J.; Robinson, J. & Williams, P. (2011). A Model for Positive Education:      Literature Reviews. Institute of Positive Education www.ggs.vic.edu.au/PosEd). A Comprehensive Summary of Philosophy and Research Suporting each domain can be found on Geelong Grammar School’s Website.
Pezent, G. (2015). Exploring the Role of Positive Psychology Constructs as Protective Factors Against the Impact of Negative Environmental Variables on the Subjective Well-Being of Older Adults.Texas A & M University.
Renshaw, T.L.; Long, A.C.J. & Cook, C.R. (2014). Assessing Adolescents’ Positive       Psychological Functioning at School: Development and Validation of the Student Subjective Well-Being Questionnaire. American Psychological Association.  Available at: http://dx.doi.org/10.1037/spq000008.
Robinson, J. (2020). Positive education skills and knowledge come to the fore in challenging times. Institute of Positive Education Geelong Grammar School.      Available at: https://www.ggs.vic.edu.au. 23/3/2020
Rosario, P.; Nunez, J.C. & Vallejo, G. (2018). Promoting Gypsy Children School       Engagement: A Story- Tool Project to Enhance Self-Regulated Learning.       Contemporary Educational Psychology, Vol. 47, 84–94.
Ryff, C. D. (1989). Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology. 57(6), 1069-1081. Doi: 10.1037/0022-3514.57.6.1069.
Schueller, S.M. (2015). Positive Psychology. Encyclopedia of Human Behavior (2nded), 140-147.
Seligman, M.E; Rashid, T. & Parks, A.C. (2006). Positive Psychotherapy.  American Psychologist, Vol. 61, No. 8, 774-778.
Sergeant, S., & Mongrain, M. (2016). An Online Optimism Intervention Reduces       Depression in Pessimistic Individuals. Journal of Consulting and Clinical       Psychology, Vol. 13, 157- 165.
Shankland, R., & Rosset, E. (2017). Review of brief school-based positive psychological interventions: A taster for teachers and educators. Educational Psychology Review, 29(2), 363-392.
Shoshani, A.; Steinmetz, S. & Kanat-Maymon, Y. (2016). Effects of the Maytiv Positive Psychology School Program on Early Adolescents’ Well-Being, Engagement, and   Achievement. Journal of School Psychology; Vol. 57: 73–92.
Sin, N.L.; Dellaporta, M.D. & Lyubomirsky, S. (2011). Tailoring Positive Psychology Interventions to Treat Depressed Individuals. In S.I. Donaldson, M.      Csikszentmihalyi, & J. Nakamura (Eds.), Applied Positive Psychology. New York:       Routledge, 805-814.
Tsaousis, I.; Nikolaou, I.; Nikolaos, S. & Judge, T. (2007). Do the Core Self-       Evaluations Moderate the Relationship between Subjective Well-Being and Physical and Psychological Health? Personality and Individual Differences, Vol. 42, No. 3, 1444- 1452.
Wai Chun Cherry Au & Kerry John Kennedy (2018). A Positive Education Program to Promote Well-Being in Schools: A Case Study from a Hong Kong School. Higher Education Studies, 8(4):  9-22.
Walburg, V. (2014). Burnout among High School Students: A Literature Review.      Children and Youth Services Review, Vol. 42, 28–33.
Walker, I. & Crogan, M. (1998). Academic Performance, Prejudice and Classroom: New Pieces to the Puzzle. Journal of Community and Applied Social Psychology, Vol. 8 (6), 381- 393.
Wang, M.; Chow, A.; Hofkens, T. & Salmela-Aro, K. (2015). The Trajectories of      Student Emotional Engagement and School Burnout with Academic and       Psychological Development: from Finnish Adolescents. Learning and Instruction, Vol. 36, 57-65.
Waters, L. (2011). A review of School-Based Positive. The Australian Educational and Developmental Psychologist, Vol. 28, No. 2, 75–90.
White, M & Kern, M.L. (2018). Positive education: Learning and teaching for well- being and academic mastery. International Journal of Wellbeing, 8(1), 1-17. Doi:10.5502/ijw.v8i1.588.  23/3/2020
Wood, A. M. & Joseph, S. (2010). The absence of positive psychological (eudemonic) well-being as a risk factor for depression: A ten year cohort study. Journal of affective disorders, 122(3): 213- 217.
Zabala, A. F.; Goni, E.; Camino, I. & Zulaika, L. M. (2016). Family and school context in school engagement. European Journal of Education and Psychology, 9, 47- 55.