نقش ادراک والدینی و انگیزش تحصیلی در گرایش به تفکرانتقادی دانشجویان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه­ی ادراک والدینی و انگیزش تحصیلی با گرایش به تفکر انتقادی براساس یک مدل علی است. جامعه­ی آماری پژوهش شامل دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه فردوسی مشهد در سال تحصیلی 90-1389 است. بدین منظور نمونه­ای به حجم 359 دانشجو انتخاب شد. پرسش­نامه­های مورد استفاده برای جمع­آوری داده­ها شامل پرسش­نامه‌ی گرایش به تفکر انتقادی کالیفرنیا،ادراک والدینی و پرسش­نامه­ی ترجیح­کاری بود. برای تحلیل داده­ها و به منظور بررسی رابطه بین متغیر­ها از ضریب همبستگی پیرسونو الگوی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد که مولفه­های ادراک والدینی، انگیزش وگرایش به تفکرانتقادی دوبه دو با یکدیگرهمبستگی دارند. علاوه براین اجرای الگوی معادلات ساختاری نشان داد که الگوی پیشنهادی با داده­ها برازش دارند و گرایش به تفکرانتقادی از طریق انگیزش درونی وادراک والدینی قابل پیش­بینی است. به عبارت دیگر، ادراک والدینی مستقیما و از طریق انگیزش تحصیلی با گرایش به تفکر انتقادی رابطه دارد.

کلیدواژه‌ها


الف. فارسی
پاک‌مهر، حمیده؛ دهقانی، مرضیه (1389). رابطه باورهای خودکارآمدی و گرایش به تفکر انتقادی دانشجویان تربیت معلم. تهران:دهمین همایش انجمن مطالعات برنامه درسی ایران.
تنها‌ی‌رشوانلو،فرهاد؛حجازی،الهه (1388). ارتباط ادراک باسبک فرزندپروری والدین باانگیزش تحصیلی دردانش آموزان دبیرستانی. دوماه نامه علمی ـ پژوهشی دانشگاه شاهد،16(39)،1-14.
حسینی‌نسب، داوود؛ احمدیان، فاطمه؛ روانبخش، محمد‌حسین (1384). بررسی رابطه شیوه‌های فرزند‌پروری با خودکارآمدی و سلامت روانی دانش‌آموزان، مطالعات تربیتی وروانشناسی دانشگاه فردوسی،9(1،‌پیاپی18)،22-37.
خرازی، سیدعلی‌نقی و کارشکی، حسین (1388).بررسی رابطه مولفه‌های ادراک والدین با راهبردهای یادگیری خود تنظیمی. تازه‌های علوم شناختی،11(1)، 49-55.
رحمتی، عباس؛ اعتمادی، احمد؛ محرابی، شهربان (1386). مقایسه‌ی میزان اختلالات روانی دختران نوجوان با توجه به شیوه‌های فرزندپروری والدین در دبیرستان‌های شهرستان جیرفت،مطالعات روانشناختی دانشکده­ی علوم تربیتی وروانشناسی،3(4)،9-23.
رضایی،اکبر؛خداخواه،شبنم (1388). رابطه بین سبک‌های فرزند‌پروری وباورهای معرفت‌شناختی باپیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان مقطع متوسطه،2(5)، 117-134.
شیخ‌الاسلامی،راضیه، و رضویه،اصغر (1384).پیش‌بینی خلاقیت دانشجویان دانشگاه شیرازباتوجه به متغییر‌های انگیزش بیرونی،انگیزش درونی وجنسیت. مجله علوم اجتماعی وانسانی دانشگاه شیراز (ویژه نامه علوم تربیتی)،22(4)، 94-103.
کارشکی، حسین (1387). نقش اهداف پیشرفت در مولفه‌های یادگیری خودتنظیمی. فصلنامه تازه‌های علوم شناختی، 39، 13-21.
کارشکی، حسین و محسنی،‌ نیکچهر (1391). انگیزش در یادگیری و آموزش (نظریه‌ها و کاربردها). تهران: نتشارات آوای نور.
مهری‌نژاد،سیدابوالقاسم (1386). انطباق وهنجاریابی آزمون مهارتهای تفکرانتقادی کالیفرنیا. تازه‌های علوم شناختی،9(3)،63-72.
نوشادی، ناصر و خادمی، محسن (1389). بررسی و سنجش میزان اندیشه انتقادی دانشجویان و مدرسان رشته مطالعات اجتماعی مراکز تربیت معلم ایران. مطالعات آموزش و یادگیری (علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 2(1،پیاپی 58)،141-170.
ب. انگلیسی
Aktamis, H. & Yenice, N. (2010). Determination of the science process skills and critical thinking skills levels. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2, 3282-3288.
Aunola, K., Stattin, H.,&Nurmi, J. E.(2000). Parenting styles and adolescents achievement strategies. Journal of Adolescence, 23(2), 205-222.
Bandura, A. (1986). Social Foundations of Thought and Action. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
Beavers, E. A. (2010). Emotional antecedents of preprimary teacher learning.Thesis of Doctor of Philosophy. University of Southern Mississippi.
Deci, E. L., Ryan, R. M. (2000). The “What” and “Why” of Goal Pursuits: Human Needs and the Self-Determination of Behavior. Psychological Inquiry, 11(4), 227–268
Deci, E. L., &Ryan, R. M. (2008). Self-determination theory: A macrotheory of human motivation, development, and health. Canadian Psychology/Psychologie Canadienne, 49(3),182-185.
Dehghani, M., Jafarisani, H., Pakmehr, H., & Malekzadeh, A. (2011). The relationship between students critical thinking and self – efficacy belifs in Ferdowsi University of Mashhad, Iran. Procedia Social and Behavioral Sciences,2952-2955.
Dehghani, M., Mirdoraghi, F., & Pakmehr, H. (2011). The role of graduate students achievement goals in their critical thinking disposition. Procedia Social and Behavioral Sciences,2426-2430.
Gaudet, W. R. (2010). Emotional intelligence and the therapeutic relationship: A randomized controlled educational intervention. Thesis of doctor of Education and Curriculum Instruction. University of Phoenix.
Gonzalez, A., Doan Holbein, M., & Quilter, S. (2002). High school students’ goal orientations and their relationship to perceived parenting styles. Contemporary Educational Psychology,27, 450–470.
Gottfried, A. E., Fleming, J. S., & Gottfried, A. W.(1994). Role of parental motivational practices in children's academic intrinsic motivation and achievement. Journal of Educational Psychology, 86(1), 104-113.
Grolnick, W. S., Deci, E. L., & Ryan, R. M.  (1997). Internalization within the family:  The self-determination theory perspective.  In  J. E. Grusec & L. Kuczynski (Eds.),  Parenting and children’s internalization of values:  A handbook of contemporary theory (pp. 135-161).  New York: Wiley
Hoang,-Thienhuong, N. (2007). The relations between parenting and adolescent motivation. International Journal of Whole Schooling, 2, 1-3.
Katz, H. (2001). The relationship of intrinsic motivation, cognitive style and tolerance of ambiguity and, creativity in scientists. Thesis of doctor of philosophy. Seton Hall University.
McGuire, L. A. (2010). Improving student critical thinking and perceptions of critical thinking through direct instruction in rhetorical analysis. Thesis of Doctor of Philosophy. Capella University.
Peterson, A. K. (1995). The relationship between personal epistemology and accountability on critical thinking disposition. Iowa State University.
Phan, H. P. (2009). Exploring students reflective thinking practice, deep processing strategies, effort, and achievement goal orientations. Educational Psychology, 29(3), 297-313.
Points, G. L. (2003). Critical thinking and intrinsic motivation in secondary science. Thesis of Master of education. University of North Carolina at Wilmington.
Profetto-McGrath, J. (2003). The relationship of critical thinking skills and critical thinking disposition of baccalaureate nursing students. Journal of Advanced Nursing, 43(6), 569-577.
Rivers, J. (2008). The relationship between parenting style and academic achievement and the mediating influences of motivation, goal-orientation and academic self-efficacy. Thesis of doctor of philosophy. Florida State University.
Rudd, R. D.,& Moore, L. L. (2003). Undergraduate Agriculture Student Critical Thinking Abilities and Anticipated Career Goals: Is There a Relationship? Journal of Southern Agricultural Education Research, 53(1), 127-139.
Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Intrinsic and extrinsic motivation: classic definitions and new directions. Contemporary Educational Psychology,25, 54-67.
Sabry M.A. (2006). The relation among Egyptian adolescents perception of parental involvement, academic achievement, and achievement goals: A meditational analysis. International Education Journal,7(4), 499-509.
Shaw, N. E. (2008). The relationship between perceived parenting styles, academic self-efficacy and college adjustment of freshman engineering students. University of North Texas.