تاثیر ویدیوی مدرس به‌عنوان راهبرد عاطفی بر یادگیری دانشجویان در طراحی محیط‌‌های یادگیری چندرسانه‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

2 دانش‌آموخته دکتری تکنولوژی آموزشی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

3 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد تکنولوژی آموزشی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

10.22099/jsli.2022.42253.3594

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر اضافه کردن ویدیوی مدرس در محیط­‌های یادگیری چندرسانه‌ای برای یادگیری موضوعات ساده و پیچیده بود. روش تحقیق حاضر آزمایشی با پیش­آزمون و پس­آزمون با گروه مقایسه بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دورة کارشناسی دانشگاه تبریز بود که در سال تحصیلی 1400-1399 مشغول به تحصیل بودند. از بین این افراد تعداد 72  نفر از دانشجویان رشته علوم تربیتی با روش در دسترس انتخاب و به‌طور تصادفی در چهار گروه: موضوعات ساده بدون ویدیوی مدرس، موضوعات ساده با ویدیوی مدرس، موضوعات پیچیده بدون ویدیوی مدرس، و موضوعات پیچیده با ویدیوی مدرس قرار گرفتند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات شامل آزمون یادگیری محقق­ساخته بود. نتایج حاصل از تحلیل کواریانس دوراهه حاکی از تاثیر تعاملی ویدیوی مدرس و پیچیدگی محتوای یادگیری چندرسانه‌ای بر روی یادگیری دانشجویان بود،  بدین صورت که در موضوعات ساده یادگیری، اضافه کردن ویدیوی مدرس به صفحه چندرسانه‌ای موجب بهبود یادگیری شد. برعکس، اضافه کردن ویدیوی مدرس به صفحات چندرسانه‌ای در موضوعات پیچیده، مخل یادگیری بود. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده بر لزوم توجه به دو عنصر مهم در طراحی محیط­‌های یادگیری چندرسانه‌ای تاکید می­شود: نقش ویدیوی مدرس و نوع موضوع یادگیری.

کلیدواژه‌ها


الف. فارسی
 اکبری، حسین؛ سرایی، احمد؛ مقامی، حمیدرضا و مهدوی نسب، یوسف. (1397). تاثیر چندرسانه‌ای آموزشی بر درک مفهوم و حل مسئله ریاضی دانش­آموزان. 23-51.
 تازش، مریم؛ حسن‌آبادی، حمیدرضا و کدیور، پروین. (1395). نقش جزئیات فریبنده در یادگیری درس علوم چندرسانه‌ای: اثرها بر بارشناختی و عملکرد. مجله روان­شناسی شناختی، 4 (3)، 60-51.
دهقان­زاده، حجت؛ رستگارپور، حسن و دهقان­زاده، حسین. (1394). اثربخشی الگوی طراحی آموزشی چهار مؤلفه‌ای مبتنی بر چندرسانه‌ای در یادگیری موضوعات پیچیده. فصلنامه فناوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، 19، 60-45.
روایت، زهرا و فیاض، محمد سعید. (1399). بررسی تاثیر آموزش مضامین سوره حمد به شیوه چند رسانه ای، پازل آموزشی و شیوه کتاب بر التزام به نماز دانش آموزان دختر متوسطه دوره اول. پیشرفت‌های نوین در روا­­­­­­­ن‌شناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش، 27، 54-21.
زارعی زوارکی، اسماعیل و عوض­زاده، ایرج. (1385). تحلیل و ارزشیابی محتوای چندرسانه‌ای‌های آموزشی درس زبان انگلیسی پایه دوم راهنمایی بر اساس اصول طراحی چندرسانه‌ای مایر. فصلنامه روان‌شناسی و علوم تربیتی، 2 (4)، 116-75.
عظیم­پور، سهراب؛ واحدی، شهرام و غفوری، مرتضی. (1400). مقایسه تاثیر روش‌‌های آموزش با تصاویر گرافیکی پویا و ایستا بر نگرش و اضطراب هندسی دانش‌آموزان. دوفصلنامه راهبرد‌های شناختی در یادگیری، 16، 72-57.
غمین، خجسته و نوروزی، داریوش. (1391). تأثیر چندرسانه‌ای بر میزان یادگیری و یادداری درس لوحه نویسی فارسی. فصلنامه روا­­‌ن‌شناسی تربیتی، 24، 145-120.
فراهانی، مرتضی و خدابنده­لو، روح­اله. (1395). بررسی تأثیر چندرسانه‌ای آموزشی استاندارد شده در چارچوب نظریه شناختی چندرسانه‌ای‌ها بر میزان یادگیری و نگرش به درس ریاضی دانش‌آموزان مراکز آموزش از راه دور. فناوری آموزش و یادگیری، 7، 79-59.
لاریحانی، مریم و رشیدی، سحر. (1396). تاثیر چندرسانه‌ای آموزشی بر آموزش محیط زیست در کودکان دبستانی. فناوری آموزش و یادگیری، 11، 85-71.
مرادی، رحیم؛ خزائی، ثریا؛ کریمی، راضیه و ولایتی، الهه. (1394). تأثیر چندرسانه‌ای آموزشی مبتنی بر الگوی طراحی آموزشی گانیه بر یادگیری و یادداری دانش‌آموزان کم‌توان ذهنی. فناوری آموزش و یادگیری، 5، 66-47.
میرصفدری، شراره­السادات و محمدی­فر، یعقوب. (1400). نفش رسانه‌‌های مجازی دیجیتال در آموزش مفاهیم شناختی میراث فرهنگی به کودکان. دوفصلنامه راهبرد‌های شناختی در یادگیری، 16، 89-73.
ب. انگلیسی
Afzal, S., & Robinson, P. (2010). Modelling affect in learning environments-motivation and methods. In 2010 10th IEEE International Conference on Advanced Learning Technologies (pp. 438-442). IEEE.
Angdhiri, R. P. (2020). Challenges of home learning during a pandemic through the eyes of a student. The Jakarta Post1.
Aragon, S. R. (2003). Creating social presence in online environments. New Directions for Adult and Continuing Education, 100, 57-68.
De Gagne, J. C., & Walters, K. J. (2010). The lived experience of online educators: Hermeneutic phenomenology. Journal of Online Learning and Teaching, 6(2), 357-366.
Grunschel, C., Patrzek, J., & Fries, S. (2013). Exploring different types of academic delayers: A latent profile analysis. Learning and Individual Differences, 23, 225-233.
Harp, S. F., & Mayer, R. E. (1997). The role of interest in learning from scientific text and illustrations: On the distinction between emotional interest and cognitive interest. Journal of Educational Psychology, 89(1), 92.
Harris, H. S., & Greer, M. (2021). Using multimedia for instructor presence in purposeful pedagogy-driven online technical writing courses. Journal of Technical Writing and Communication51(1), 31-52.
Heidig, S., Müller, J., & Reichelt, M. (2015). Emotional design in multimedia learning: Differentiation on relevant design features and their effects on emotions and learning. Computers in Human Behavior44, 81-95.
Hughes, M., Ventura, S., & Dando, M. (2007). Assessing social presence in online discussion groups: A replication study. Innovations in Education and Teaching International44(1), 17-29.
Kalyuga, S. (2009). Instructional designs for the development of transferable knowledge and skills: A cognitive load perspective. Computers in Human Behavior, 25(2), 332-338.
Kalyuga, S. (2011). Informing: A Cognitive Load Perspective. The International Journal of an Emerging Transdiscipline, 14, 33-45.
Kester, L., Kirschner, P. A., & Van Merriënboer, J. J. (2005). The management of cognitive load during complex cognitive skill acquisition by means of computer‐simulated problem solving. British Journal of Educational Psychology, 75(1), 71-85.
Kreijns, K., Xu, K., & Weidlich, J. (2021). Social Presence: Conceptualization and Measurement. Educational Psychology Review, 34, 139-170.
Maaoui, C., Pruski, A., & Abdat, F. (2008). Creating social presence in online environments. Intelligent Robots and Systems, IROS 2008. IEEE/RSJ International Conference on Intelligent Robots and Systems (pp. 1210-1215). IEEE.
Mayer, R. E. (2005). Cognitive theory of multimedia learning (2nd Ed.). New York: Cambridge University Press.
Mayer, R. E., DeLeeuw, K. E., & Ayres, P. (2007). Creating retroactive and proactive interference in multimedia learning. Applied Cognitive Psychology: The Official Journal of the Society for Applied Research in Memory and Cognition21(6), 795-809.
Mayer. R. E., & Johnson, C. I. (2008). Revising the redundancy principle in multimedia learning. Journal of Educational Psychology, 100, 380-386.
Mayer, R. E., & Moreno, R. (2002). Aids to computer-based multimedia learning. Learning and Instruction, 12,107–119.
Moreno, R. (2006). Does the modality principle hold for different media? A test of the method-affects-learning hypothesis. Journal of Computer Assisted Learning, 22 (3), 149-158.
Moreno, R. (2007). Optimizing learning from animations by minimizing cognitive load: cognitive and affective consequences of signaling and segmentation methods. Applied Cognitive Psychology, 21,765-781.
Park, B., Flowerday, T., & Brünken, R. (2015). Cognitive and affective effects of seductive details in multimedia learning. Computers in Human Behavior44, 267-278.
Pasawano, T. (2021, February). Effect of multimedia lesson with blended learning for grade 4 students. In 6th UPI International Conference on TVET 2020 (TVET 2020) (pp. 292-296). Atlantis Press.
Plass, J. L., Heidig, S., Hayward, E. O., Homer, B. D., & Um, E. (2014). Emotional design in multimedia learning: Effects of shape and color on affect and learning. Learning and Instruction29, 128-140.
Plass, J. L., & Kaplan, U. (2016). Emotional design in digital media for learning. In S. Y. Tettegah & M. Gartmeier (Eds.), Emotions, technology, design, and learning (pp. 131-161). Academic Press.
Reio Jr, T. G., & Crim, S. J. (2013). Social presence and student satisfaction as predictors of online enrollment intent. American Journal of Distance Education27(2), 122-133.
Sadagheyani, H. E., Tatari, F., Raoufian, H., Salimi, P., & Gazerani, A. (2021). The effect of multimedia-based education on students’ anger management skill. Educación Médica22(3), 149-155.
Schonert-Reichl, K. A. (2017). Social and emotional learning and teachers. The Future of Children, 137-155.
Sweller, J. (2010). Cognitive load theory: Recent theoretical advances. In J. L. Plass, R. Moreno, & R. Brünken (Eds.), Cognitive load theory (pp. 29–47). New York: Cambridge University Press.
Sweller, J., Ayres, P., & Kalyuga, S. (2011). Cognitive load theory in perspective. In Cognitive Load Theory, 237-242.
Um, E., Plass, J. L., Hayward, E. O., & Homer, B. D. (2011). Emotional design in multimedia learning. Journal of Educational Psychology, 104(2), 485–498.
Van Merriënboer, J. & Ayres, P. (2015). Research on cognitive load theory and its design implications for e learning. Educational Technology Research and Development, 53(3), 5-13.
Van Merriënboer, J. J. G., Clark, R. E., & de Croock, M. B. M. (2002). Blueprints for complex learning: The 4C/ID-model. Educational Technology Research and Development, 50(2), 39-64.
Van Merriënboer, J. J., & Kirschner, P. A. (2017). Ten steps to complex learning: A systematic approach to four-component instructional design. Routledge.
Yulianci, S., Nurjumiati, N., & Adiansha, A. A. (2021). The effect of interactive multimedia and learning styles on students' physics creative thinking skills. Journal Penelitian Pendidikan IPA7(1), 87-91.
Zou, W., Hu, X., Pan, Z., Li, C., Cai, Y., & Liu, M. (2021). Exploring the relationship between social presence and learners’ prestige in MOOC discussion forums using automated content analysis and social network analysis. Computers in Human Behavior115, 106582.