رابطه راهبردهای انضباطی معلمان با عاطفه دانش‌آموزان دختر ابتدایی نسبت به معلم و نگرش آن‌ها به یادگیری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد آموزش و پرورش پیش‌دبستان، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

2 استادیار روان‌شناسی تربیتی، گروه آموزش و پرورش، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

3 دانشیار روان‌شناسی تربیتی، گروه سنجش و ارزشیابی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، داتشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

10.22099/jsli.2022.6744

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه راهبردهای انضباطی معلمان با عاطفه دانش‌آموزان نسبت به معلم و نگرش آن‌ها به یادگیری تدوین‌شده است. برای پیگیری این هدف، در قالب یک طرح همبستگی، 391 نفر از جامعه‌ آماری دانش‌آموزان مدارس دولتی دوره‌ دوم ابتدایی منطقه 15 شهر تهران به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. داده‌های موردنیاز به‌وسیله سه پرسشنامه گردآوری شد: پرسشنامه‌ راهبردهای انضباطی، پرسشنامه نگرش به یادگیری و پرسشنامه عاطفه نسبت به معلم. طبق یافته‌های حاصل از پژوهش، کاربرد راهبردهای انضباطی تنبیه و پرخاشگری توسط معلمان با نگرش دانش‌آموزان نسبت به یادگیری رابطه منفی دارد؛ کاربرد راهبردهای انضباطی گفتگو، اشاره غیر­مستقیم، پاداش­دهی و تصمیم­گیری مشارکتی با عاطفه دانش‌آموزان نسبت به معلم و نگرش به یادگیری رابطه‌ مثبت دارد؛ و نگرش دانش‌آموزان به یادگیری با عاطفه‌ آن‌ها نسبت به معلم رابطه‌ مثبت دارد. همچنین طبق تحلیل رگرسیون، کاربرد راهبردهای انضباطی توسط معلمان پیش‌بینی­کننده عاطفه دانش‌آموزان نسبت به معلم و نگرش آن‌ها به یادگیری است. بر اساس این نتایج، دانش‌آموزانی که با روش تنبیهی و پرخاشگری معلم در انضباط کلاسی مواجه هستند، معلم­شان را دوست ندارند و به یادگیری درس نیز علاقه ندارند و اهمیت نمی‌دهند؛ اما در مقابل، دانش‌آموزانی که راهبردهای انضباطی مثبت و مشارکتی را تجربه می‌کنند، معلم­شان را بیشتر دوست دارند و نسبت به یادگیری درس نگرش مثبت دارند. این مسئله ضرورت بازاندیشی بر عمل تربیتی را برای معلمان ابتدایی دوچندان می‌کند.

کلیدواژه‌ها


الف. فارسی
جباری، ثریا و مصرآبادی، جواد (۱۳۹۵). بررسی مقایسه‌ای دانش‌آموزان منضبط و دانش‌آموزان دارای مشکل انضباطی از لحاظ سه مؤلفه عاطفه به مدرسه، صفات شخصیتی و عملکرد تحصیلی. فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، 15(۵۷)، 84-71.
حکمتیان، ملیحه؛ نوشادی، ناصر و نیکدل، فریبرز (۱۳۹۷). دل‌زدگی تحصیلی از درس مطالعات اجتماعی بر اساس ساختار کلاس، کیفیت تدریس و حمایت عاطفی معلم. فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، 14(49)، 25-9.
زکی، محمدعلی (۱۳۹۰). نگرش دانش‌آموزان به درس ریاضی و رابطه آن با اضطراب امتحان (مورد: دانش‌آموزان دختر و پسر سال دوم دبیرستان‌های شهر اصفهان). مطالعات روان‌شناختی دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه الزهرا، 7(3)، 181-153.
محمدی، لیلا. (1398). بررسی رابطه بین راهبردهای انضباطی معلمان و جو کلاس درس با مسئولیت‌پذیری دانش‌آموزان پایه ششم ابتدایی شهرستان طارم. پایان‌نامة کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبائی.
مصرآبادی، جواد؛ یارمحمدزاده، پیمان و عظیم‌پور، احسان (۱۳۹۷). مدل علی تأثیر انگیزش شغلی خودتعیین‌گری معلمان بر به‌کارگیری راهبردهای آموزشی و انضباطی.  آموزش و ارزشیابی، 11(41)، ۱۳-29.
ب. انگلیسی
Alsebail, A. (2004). The college of education students' attitudes toward computers at King Saud University (pp. 1-179). Ohio University.‏‏
Azainil, A., Komariyah, L., & Yan, Y. (2021). The effect of principal’s managerial competence and teacher discipline on teacher productivity. Cypriot Journal of Educational Sciences, 16(2), 563-579.
Can, S. (2009). The effects of science student teacher academic achievements, their grade Levels, gender and type of education they are exposed to on their mat learning Styles. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 1, 1853.
Colomeischi, A. A., & Colomeischi, T. (2015). The students’ emotional life and their attitude toward mathematics learning. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 180, 744-750.
Fowler, J., & Şaraple, O. (2010). Classroom management: What ELT students expect. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 3, 94-97.
Hagenauer, G., Hascher, T., & Volet, S. E. (2015). Teacher emotions in the classroom: associations with students’ engagement, classroom discipline and the interpersonal teacher-student relationship. European Journal of Psychology of Education30(4), 385-403.
Hochweber, J., Hosenfeld, I., & Klieme, E. (2014). Classroom composition, classroom management, and the relationship between student attributes and grades. Journal of Educational Psychology, 106(1), 289-300.
Hue, M. T. (2007). The influence of classic Chinese philosophy of Confucianism, Taoism and Legalism on classroom discipline in Hong Kong junior secondary schools. Pastoral Care in Education25(2), 38-45.
Hwang, S., Waller, R., Hawes, D. J., & Allen. J. L. (2020). Callous-unemotional traits and antisocial behavior in South Korean children: Links with academic motivation, school engagement, and teachers’ use of reward and discipline. Journal of Abnormal Child Psychology, 48, 1183–1195.
Kovacova, Z., Douskova, A., Ciliakova, R. & Ivanova, I. (2017). Preventive programs as a way to optimizing classroom discipline. Education and Educational Research, 17, 391-398. 
Lewis, R. (2001). Classroom discipline and student responsibility: The students’ view. Teaching and Teacher Education17(3), 307-319
Lewis, R., Romi, S., Katz, Y. J., & Qui, X. (2008). Students’ reaction to classroom discipline in Australia, Israel, and China. Teaching and Teacher Education, 24(3), 715-724.
Lewis, R., Romi, S., Qui, X., & Katz, Y. J. (2005). Teachers’ classroom discipline and student misbehavior in Australia, China and Israel. Teaching and Teacher Education21(6), 729-741
Martin, N. K. (2003). The student-centered classroom environment. Middle School Journal, 28, 4, 3-9.
Orbon, K. E. (2021). Teach peacefully: Fostering a positive and engaging classroom environment. Master Thesis. Merrimack College.
Postholm, M. B. (2013). Classroom management: What does research tell us? European Educational Research Journal, 12, 389-402.
Rahimi, M., & Hosseini, K. F. (2012). EFL teachers’ classroom discipline strategies: The students’ perspective. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 31, 309-314.
Rampaola Mokhele, P. (2006). The teacher–learner relationship in the management of discipline in public high schools. Africa Education Review3(1-2), 148-159.
Reupert, A., & Woodcock, S. (2010). Success and near misses: Pre-service teachers’ use, confidence and success in various classroom management strategies. Teaching and Teacher Education, 26(6), 1261-1268.
Richmond, C. (1998). The impact of exposure to a minimalist taxonomy of behavior management on the thinking and practice of 12 secondary teachers. Paper presented at the 1998 Australian Association Research Conference. Adelaide.
Sueb, R. (2013). Pre-service teachers’ classroom management in secondary school: Managing for success in teaching and learning. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 90, 670-676.
Winkler, S. L. (2016). Making school discipline kinder: developing a roadmap for youth well-being. Doctoral dissertation. The University of Arizona.
Wolfgang, C. H. (2009). Solving discipline and classroom management problems. John Wiley & Sons.