1کارشناس ارشد روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه شیراز
2استادیار دانشگاه شیراز
3کارشناسی ارشد مشاوره خانواده، دانشگاه تهران
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگیهای روانسنجی ( پایایی، روایی و تحلیل عوامل) مقیاس «فرم کوتاه اندازهگیری بازتاب اخلاق اجتماعی» ( گیبز، باسینگر و فولر) در دانشآموزان کمتوان ذهنی خفیف شهر شیراز انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل همه دانشآموزان با کمتوانی ذهنی خفیف بالای 16 سال دوره متوسطه شهر شیراز بود. نمونه پژوهش شامل 80 دانشآموز با کمتوانی ذهنی خفیف بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشهای تصادفی از بین چهار مرکز دخترانه و پسرانه دانشآموزان با ناتوانی ذهنی انتخاب شدند. همچنین 80 دانشآموز بدون ناتوان ذهنی نیز به شیوة همتاسازی ( متغیر جنسیت و سن) جهت بررسی روایی افتراقی انتخاب شدند. به منظور بررسی متغیر پژوهش، مقیاس «فرم کوتاه اندازهگیری بازتاب اخلاق اجتماعی» (گیبز و همکاران) بر روی هر یک از شرکتکنندگان اجرا شد. روایی مقیاس به شیوه تحلیل عامل، همسانی درونی، روایی صوری و روایی افتراقی و پایایی مقیاس به روش بازآزمایی، آلفای کرونباخ و ضریب توافق بین نمرهگذاران مورد ارزیابی قرار گرفت. محتوای مقیاس به شیوه مؤلفه‌های اصلی مورد تحلیل عاملی قرار گرفت و نتایج تحلیل، سه عامل (اعتماد، زندگی و قانون) را نشان داد. ضرایب همبستگی عوامل با یکدیگر و نمره کل در تمامی موارد معنیدار و بین 47/0تا 87/0 متغیر بود. همچنین ضریب پایایی با استفاده از ضریب آلفای کرنباخ برای کل مقیاس 82/0و برای بعد اول، دوم و سوم به ترتیب 77/0، 57/0و59/0 بدست آمد. ضریب پایایی نمرهگذاران و بازآزمایی نیز به ترتیب 95/0و 91/0 برای نمره کل مقیاس محاسبه شد. نتایج تحلیل واریانس چند متغیری و آزمون تی مستقل نیز نشان داد که بین دانشآموزان با و بدون کمتوانی ذهنی خفیف در نمره کل مقیاس قضاوت اخلاقی و ابعاد آن، در سطح (001/0p<) تفاوت معناداری وجود دارد. یافتههای حاصل نشانگر کفایت و کارایی این مقیاس برای استفاده در فرهنگ جامعه ایرانی بود.
ابتدای صفحه