تأثیر بازخورد تطبیقی- اجتماعی و تواتر آن بر عملکرد و یادداری تکلیف تعادل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد رفتار حرکتی دانشگاه شیراز

2 عضو هیات علمی دانشگاه شیراز

چکیده

مطالعات اخیر نشان دادند که فرایند یادگیری علاوه بر فراهم آوردن اطلاعات
برای فراگیرنده، از اثرات شناختی- اجتماعی تکلیف نیز تأثیر می­پذیرد. مطالعه حاضر
با هدف بررسی اثرات بازخورد تطبیقی- اجتماعی و تواتر ارائه­ی آن بر عملکرد و
یادداری تکلیف تعادلی طراحی شد. طرح پژوهش حاضر، ‌از نوع نیمه­تجربی بود. جامعه­ی
آماری آن را کلیه­ی دانشجویان دختر شرکت­کننده در کلاس­های تربیت بدنی در نیمسال
تحصیلی (1392- 1391) تشکیل می­دادند که به صورت داوطلبانه در این مطالعه شرکت
نمودند. آزمودنی­ها (تعداد : 44و میانگین سنی: 2/1
±
5/20) با توجه به نوع بازخورد (مثبت/ منفی) و شیوة ارائه آن (مطلق/ نسبی)، همچنین
بر اساس اولین نمرة مرحله­ی اکتساب به صورت تصادفی، در چهار گروه (بهتر مطلق، بهتر
نسبی، بدتر مطلق و بدتر نسبی) جای گرفتند. آنان در دو جلسه اکتساب (دو روز متوالی)
و یک جلسه یادداری (بدون ارائه بازخورد و 24 ساعت پس از آخرین مرحله اکتساب) شرکت
نمودند. هر جلسه اکتساب شامل 10 کوشش 60 ثانیه­ای بود که هر یک از شرکت­کنندگان
علاوه بر دریافت بازخورد حقیقی در هر کوشش، بنابر تواتر دریافتی (مطلق/ نسبی)،
بازخورد تطبیقی- اجتماعی یا هنجاری دریافت کردند. ابزار سنجش تعادل،‌ دستگاه تعادل­سنج
بود که در تحقیقات ورزشی مورد استفاده قرار می­گیرد و دستگاهی با دقت اندازه­گیری
بالا می­باشد. باتوجه به عدم تفاوت معنادار گروه­ها در مرحله پیش آزمون، نتایج
تحلیل واریانس در اندازه­گیری­های مکرر نشان داد که بین جلسات کوشش­های تمرینی
تفاوت معناداری دیده می­شود. این کوشش­ها موجب بهبود فعالیت حرکتی تعادل در مرحله
اول عملکرد می­گردد، هر چند میان نمرات گروه­ها تفاوت معنی­داری مشاهده نشد.
همچنین نتایج تحلیل واریانس یک­طرفه در مرحلة یادداری نیز نشان داد که بازخورد
تطبیقی

اجتماعی موجب تفاوت معناداری بین گروه­ها شده است. در این ارتباط دو گروه بهتر
(مطلق/ نسبی) نمرات بالاتری را نسبت به دو گروه بدتر (مطلق و نسبی) کسب نمودند. به
بیان دیگر نقش بازخوردهای مثبت چه به صورت مطلق باشد چه به صورت نسبی، بر فعالیت
حرکتی تعادل تأثیر معناداری دارد. نتایج پژوهش حاضر نقش بازخورد و انگیزش را بر
یادگیری مهارت­های حرکتی تأیید نمود. بحث تفصیلی پیرامون نتایج، در اصل مقاله
آورده شده است.

کلیدواژه‌ها